5. دکتر احسان فتوحی

خطایی رخ داد این مورد را به مدیر سایت اطلاع دهید. Audio Not Found

اسلایدهای جلسه پنجم

نکات جلسه پنجم

🌱تاریخچه گروه‌درمانی

❇️انسان که ذاتا موجودی اجتماعی است، از زمان‌های بسیار دور برای غلبه بر قهر طبیعت، انجام بهتر کارها و کسب رضایت بیشتر، به عنوان یک ضرورت، به زندگی گروهی روی آورده است.

❇️ارسطو، انسان را ذاتا حیوان اجتماعی قلمداد می‌کند. دورکیم، تعلق فرد را به گروه موجب رضایت خاطر و رشد شخصیت می‌داند.

❇️ هابس و جان‌لاک، معتقدند زندگی گروهی، باعث حل مسایل زندگی و شادی و پیشرفت فرد می‌گردد. زندگی گروهی، به انسان احساس تعلق و امنیت و ارزشمندی می‌دهد.

❇️انسان همواره از بودن با اطرافیان و نزدیکان، احساس شادی کرده و ناراحتی‌ها و نگرانی‌های خود را در جمع به فراموشی می‌سپرده است.

❇️همچنین حمایت‌های فامیل و دوستان در مواقع بحرانی، موجب تسلی خاطر فرد می‌گردد.

❇️مسمر(Mesmer)، که در پیدایش و گسترش گروه‌درمانی سهم بسزایی داشت، به وجود نیروی مرموز مغناطیس حیوانی در بدن انسان معتقد بود و برای اولین بار با استفاده از تلقین، بیماران روانی را به صورت گروهی درمان کرد. تاریخچه منظم و مدون گروه‌درمانی که در قرن نوزدهم مطرح گردیده است، در دوره اولیه از سال‌های 1932-1905 و در دوره توسعه از سال‌های 1932 تا امروز قابل بررسی می‌باشد.

❇️ریشه‌های روان‌درمانی گروهی به سیاقی که امروزه می‌شناسیم، به سنت روان‌کاوی برمی‌گردد. در آن زمان سعی می‌شد با تحلیل گروهی، تعداد بیشتری از بیماران درمان شوند. به نظر برخی از صاحبنظران، گروه‌های روان‌کاوی(psychoanalytic groups)، روان‌درمانی گروهی واقعی هستند.

❇️آن‌ها سایر گروه‌های درمانی را تحت عنوان “گروه‌های درمانبخش” می‌آورند که “هدفشان حمایت هیجانی و تقویت عزت نفس و مهارت‌های اجتماعی است”. در مورد برخی از بیماران علاوه بر تحلیل فردی از تحلیل گروهی نیز استفاده می‌شود.

❇️ از آن‌جا که اختلال در کارکردهای درونی افراد برای دیگران هم مشکلاتی به بار می‌آورد، تحلیل گروهی به بینش پیدا کردن، سرعت و قدرت بیشتری می‌بخشد.

❇️روان‌کاوان فرض را بر این می‌گذارند که گروه با درمان‌گر رابطه انتقالی و با اعضایش رابطه‌ای شبیه رابطه با خواهران و برادران خود برقرار می‌کند. درمان‌گر باید هر دو نوع انتقال را تفسیر کند. بیماران با همکاری یکدیگر تداعی آزاد انجام می‌دهند و خواب‌های خویش را با هم در میان می‌گذارند.

❇️ همچنین درمان‌گر و اعضای گروه، رویاها و مقاومت‌ها را تفسیر می‌کنند. اعضای گروه با موافقت خویش با تفسیرهای تحلیل‌گر و اشاره به مصادیق آن در تعاملات گروه، تفسیر وی را تقویت می‌کنند.

❇️اهداف مشترک گروه، اعضای گروه را به هم ‌پیوند داده و موجب انسجام و همبستگی آنان می‌گردد. رسیدن یا نرسیدن به هدف موجب دلگرمی و یا دلسردی اعضا می‌شود و در بقای گروه نقش مهمی ایفا می‌کند. تنوع در اهداف باعث تمایز گروه‌ها از یکدیگر می‌شود.

❇️ گروه‌درمانی می‌تواند اهداف زیر را دنبال کند:

❇️1. مشاهده و شناخت نحوه وجود و رابطه خود با اجتماع.

❇️2. کمک به رشد شخصیت بیمار و افزایش اعتماد به نفس او.

❇️3. افزایش بینش و آگاهی بیمار از طریق آشنایی با دوستان جدید و مشکلات آن‌ها.

❇️4. ارضاء شدن نیاز به حس قدرت.

❇️5. کمک به بیماران برای انطباق با شرایط زندگی.

❇️6. و بهبود بخشیدن روابط بیماران با اطرافیان و جامعه.

❇️گروه‌درمانی از نظر وجود اعضا دو نوع است:

❇️1. گروه بسته(Closed Group): که تعداد اعضا از اول تا آخر دوره درمان ثابت و در حدود 8-6 نفر می‌باشند و از شروع تا پایان دوره، بیمار جدیدی وارد نمی‌شود.

❇️2. گروه باز(Open Group): که تعداد در همان حد ثابت است، ولی با رفتن و مرخص شدن عضوی از گروه، عضو دیگری وارد گروه می‌شود و در نتیجه هر عضوی از گروه در یک مرحله خاص از درمان است.

❇️مراحل گروه‌درمانی

❇️1. شناسایی و مکاشفه: حدود 5 جلسه اول را می‌گویند. در این مرحله هر یک از اعضا گروه درصدد شناخت هم هستند.

❇️2. انتقال: پس از طی مرحله مکاشفه با موفقیت و ایجاد امنیت و اعتماد، هر یک از اعضا گروه معمولا بحث درباره مشکل خود را آغاز می‌کند. ابراز مشکل با نوعی شک و تردید همراه است، زیرا روابط اعضا آن طوری که باید و شاید، هنوز عمیق نشده است.

❇️3. عمل و فعالیت یا سازندگی: پس از عمیق‌تر شدن روابط و اعتماد اعضا به یکدیگر و طرح مسایل و مشکلات، تلاش و فعالیت برای حل آن‌ها آغاز می‌گردد.

❇️4. مرحله پایان: سرانجام گروه به جایی می‌رسد که باید به طور موقت یا برای همیشه به کارش پایان داده شود. بهترین زمان برای خاتمه دادن به جلسه مشاوره گروهی، هنگامی است که گروه به هدف‌های تعیین شده نایل آمده باشد.